مجتبی رفیعیان؛ احمد یزدانیان؛ هاشم داداش پور
چکیده
فضای عمومی‌شهری قلمروی حضورِ گروه‌های اجتماعی مختلف با الگوهای رفتاری متفاوت است. مفهوم فضا در این معنا موجودیتی است که پیش از هرچیز، به واسطه حضور افراد و از خلال کنش فردی و روابط اجتماعی شکل می‌گیرد. فضایی که ما در زندگی روزمره آن را زیست می‌کنیم، اساسا برساخته‌ای اجتماعی و سیاسی است. از همین رو می‌توان گفت به واقع فضا بیش از آنکه ...
بیشتر
فضای عمومی‌شهری قلمروی حضورِ گروه‌های اجتماعی مختلف با الگوهای رفتاری متفاوت است. مفهوم فضا در این معنا موجودیتی است که پیش از هرچیز، به واسطه حضور افراد و از خلال کنش فردی و روابط اجتماعی شکل می‌گیرد. فضایی که ما در زندگی روزمره آن را زیست می‌کنیم، اساسا برساخته‌ای اجتماعی و سیاسی است. از همین رو می‌توان گفت به واقع فضا بیش از آنکه چیزی کمیت‌یافته و قابل‌اندازه‌گیری باشد، مفهومی‌سیال و همواره در حالِ شدن است. فضاهای عمومی‌شهری از یک طرف فرهنگ، ارزش‌ها، اهداف و ایدئولوژی‌های غالب در هر جامعه‌ای را بازنمایی می‌کنند و از طرفی دیگر با فراهم آوردنِ زمینه‌های حضور، امکان‌های فضایی-از مقاومت و ازآنِ خودسازیِ نمادین گرفته تا شورش و طغیان- را برای گروه‌های از مرکز رانده شده، تسهیل می‌کنند. متعاقبِ آنچه بیان شد، مسئله و پرسشِ اصلی نوشتارِ پیش رو این است که فضا چگونه به واسطه ی روابط و نیروها، تولید و بازتولید می‌شود؟ وقتی از تولیدِ فضا صحبت می‌کنیم به واقع از چه چیزی سخن می‌گوییم؟ فضا چگونه زمینه‌های تحققِ امکان‌ها و بالقوگی‌های فضایی از جمله ازآن خودسازی، عاملیت، تولید و بازتولید و حضور در فضا را فراهم می‌کند؟ در راستای پاسخ به سؤالات مطرح شده، نوشتار حاضر در قسمت روش‌شناسی با تاکید بر اینکه روش، نظریه و واقعیتِ فضایی اموری در هم تنیده‌اند، ابتدا در مقامِ مقدمه و طرح مساله در مورد فضای عمومی‌و فضا بحث می‌کند و مسئله‌ی نوشتار را مطرح می‌کند. سپس در ادامه، زیرِ عنوانِ نگاهِ نظری به سویه‌های مختلفِ مسئله‌ی فضا از جمله تولید و بازتولیدِ فضا و چگونگی ارتباط متقابل آن با مناسبات قدرت، تفاوت‌های فضایی، بهنجارسازی‌های فضایی، تاکتیک‌های فضایی و مقاومت، زندگی روزمره و تجربه فضا و زمان می‌پردازد.
